Bij de renovatie van de Leeghwaterbrug in Alkmaar was de planning veel te ambitieus, het startbudget niet realistisch en was er nauwelijks vertrouwen tussen de provincie Noord-Holland en aannemer Spie. Ook was de samenwerking slecht en spreken medewerkers van de provincie over een angstcultuur rondom het project.

Dat blijkt uit een evaluatierapport van het onderzoeksbureau Arcadis, dat is doorgespit door mediapartner NH Nieuws. De renovatie van de versleten Leeghwaterbrug werd in 2017 gestart en is uiterst moeizaam verlopen. Problemen met de constructie en onenigheid tussen de betrokken partijen zorgden voor veel oponthoud. De brug werd anderhalf jaar later opgeleverd dan gepland.

Ook liepen de kosten van de brug flink in de papieren. Er was in het begin namelijk bijna zeven miljoen euro uitgetrokken voor de renovatie brug, maar dat werd uiteindelijk 22 miljoen. Er is dus flink wat misgegaan, reden voor de provincie om het project te evalueren.

Het rapport is vernietigend te noemen. Voor het onderzoek zijn twintig betrokkenen bij het project geïnterviewd met als doel lessen voor de toekomst te leren. Uit het onderzoek blijkt dat de communicatie, de rolverdeling en de samenwerking ernstig te wensen overliet. "Binnen de provincie werd beperkt gecommuniceerd. Meerdere provinciale medewerkers geven aan dat er een angstcultuur heerste rondom het project", aldus de onderzoekers.

Eigenlijk ging het al mis bij de aanbesteding van het project. Zo werd door veel partijen aangegeven dat er bij de start van het project geen scherp beeld was van de toestand van de Leeghwaterbrug. Later bleek dat de bij de renovatie van de brug richting Heerhugowaard meer onderdelen moesten worden vervangen dan van tevoren waren ingeschat. Uiteindelijk moest de gedeputeerde nog snel extra geld vinden om te beginnen aan de klus.

Uit het rapport blijkt ook dat de onderlinge sfeer tussen de aannemer en de provincie grimmig was. Volgens meerdere betrokkenen heeft het provinciebestuur aan het begin van het project een samenwerkingsstijl gehanteerd die meer op aanspreken was gericht dan op samenwerken. "De bestuursstijl is als rigide en confronterend aangeduid. De opdrachtnemer heeft niet het idee gehad dat er samen aan het project is gewerkt. Er was geen sprake van een gezamenlijk project, van 'ons' project", aldus de onderzoekers.

Om de onderlinge samenwerking te verbeteren wordt besloten om een kantoor te delen. Maar hoewel de lijnen nu kort zouden moeten zijn, blijkt er een gevoel van wantrouwen te heersen. "Er werd heel goed opgelet wat iedereen zei. Zo werden telefoongesprekken niet gevoerd in het bijzijn van anderen en kwamen partijen extra vroeg op kantoor om geen gesprekken tussen anderen te missen".

In het rapport komt onderzoeksbureau Arcadis met een flinke lijst met aanbevelingen zodat dit soort grote complexe bouwprojecten in de toekomst beter uit de verf komen. Daarin wordt onder meer opgeroepen om te zorgen voor meer vertrouwen en een open communicatie. Niet alleen binnen de provincie maar ook tussen de aannemer en onderaannemers. Ook zou er bij dit soort risicovolle projecten meer speelruimte moeten zijn op het gebied van planning, budget en mensen.

Volgens Jeroen Olthof, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland, is er nu een beter inzicht in wat beter had gemoeten. "Dat zit voor een belangrijk deel in het samen met de aannemer van tevoren inschatten van de risico’s en de kosten daarvan. Dat vraagt om open communicatie en wederzijds vertrouwen en dat kan best spannend zijn in een zakelijke relatie. Alhoewel je ook dan niet alles van tevoren kunt overzien, heb ik er vertrouwen in dat de planning en begroting van lopende en toekomstige projecten daardoor een stuk realistischer zijn", aldus Olthof in een persbericht van de provincie Noord-Holland.