De winter lijkt nu echt zijn intrede te gaan doen in Nederland. Volgens de weersverwachtingen dalen de temperaturen in het weekend naar het vriespunt. Slecht nieuws voor daklozen in het land, want opvangcentra lopen vol. Opvangorganisatie dnoDoen in Alkmaar is in de weer met voorbereidingen. De daklozen zelf zijn er vrij laconiek over.

Buiten bij de dagopvang aan de Helderseweg zit Sander. Hij draagt een zonnebril en een grijze muts. Het bankje waar de 51-jarige dakloze op zit is helemaal onder gekalkt. De weersvoorspelling voor komend weekend had hem nog niet bereikt. “Gaat het vriezen dan? Dan blijft het hier open in het weekend, anders blijven ze dicht.”

De opvang van daklozen in Alkmaar is nu nog over twee plekken verdeeld. De dagopvang is aan de Helderseweg, de nachtopvang nu nog aan de Jan de Heemstraat. Sander vindt het maar niks dat de nachtopvang in de weekenden normaal gesproken dicht is. "Nee, in Alkmaar is het ruk. Ze moeten gewoon openblijven in het weekend. Om negen uur moet je de deur uit, dus je kan nooit uitslapen."

Soms moet hij nog buiten slapen. "Op een steiger, bijvoorbeeld. Binnen kan niet, je wordt overal weggeschopt. In de parkeergarage bij De Vest krijg je ook al een boete als je daar zit. Het maakt me niet uit of het -20 is of snikheet, als het regent moeten we kunnen schuilen."

Sander leeft al bijna vier jaar als dakloze in Alkmaar en omgeving. "Ik werd m’n huurhuis uitgezet, want er waren 66 klachten over me binnengekomen", vertelt hij terwijl hij driftig trekjes neemt van een sjekkie. "Vooral voor overlast. Allemaal verzonnen. Ik kon in hoger beroep, maar dan moest ik ook weer heel lang wachten. Ik heb het maar laten gaan. Toen ben ik al m’n spullen kwijtgeraakt."

Af en toe moet hij flink hoesten van zijn peuk. Om de kou aanstaande weekend lijkt Sander zich niet erg druk te maken. "Dat zie ik dan wel weer, het maakt me niet zoveel uit. Ik ben wel wat gewend, ik doe ook nooit een dubbele broek aan. Je wordt wel hard van vier jaar buitenspelen."

Giorgio staat buiten de opvang met iemand te praten. Hij is 22 jaar, tenger en heeft lang haar en een zomerse, blauwe jas. “Wat ik tegen de kou ga doen? Seks houdt me wel warm”, lacht hij tegenover NH Nieuws. Op de vraag of hem dat een beetje lukt in de opvang knikt hij instemmend. “We krijgen gelukkig ook schone, dikke sokken.” Hij trekt een broekspijp omhoog en toont triomfantelijk een paar vuurrode sokken. Bovendien verstrekt de opvang 'shelter suits', vertelt Giorgio, een soort grote slaapzakken voor als ze onverhoopt toch buiten moeten slapen.

“De meeste mensen raken in de penarie als ze een nachtje geschorst worden bij dnoDoen. Want tegenwoordig mag je hier niet meer zeven dagen in de week slapen. Dat is gewoon klote." Maar daar hoeft Giorgio zich de komende dagen niet druk om te maken. “Ik moet een paar dagen vastzitten, misschien vandaag al. Dus ik red het wel.”

"We gaan geen mensen meer weigeren"
Hil Rabenberg, directeur van dnoDoen, laat in een reactie weten dat hij en zijn organisatie druk bezig zijn met de winterse temperaturen. "Een echt winterprotocol hebben we niet meer. Vroeger gingen we dan eerder open, maar tegenwoordig openen we elke dag al de deuren om 18:00 uur."
"Door de kou gaan we vanaf nu ook geen mensen meer weigeren", aldus Rabenberg. Dat gebeurt nu soms nog, als daklozen bijvoorbeeld te laat komen. "Als het echt koud begint te worden, laten we iedereen toe. Desnoods zetten we nog extra bedden in de huiskamer neer. We willen niet dat er mensen buiten slapen als het buiten heel koud is."
Het Leger des Heils meldde vandaag dat zij een grote toename in het aantal daklozen zag het afgelopen jaar. Ook in Alkmaar is het een probleem, volgens Hilberberg. Hij kan niet uitsluiten dat de opvang in Alkmaar 'nee' moet gaan verkopen in de toekomst vanwege de drukte. "Dat proberen we echt te voorkomen, maar we kunnen het niet uitsluiten. We zitten nu al hartstikke vol. Tijdens de winterperiode nemen we extra maatregelen om dat te voorkomen."