Het hoge raam aan de zuidzijde van de Grote Kerk in Alkmaar wordt vernieuwd. De hiervoor opgerichte Stichting Het Hoge Raam selecteerde Fiona Tan voor het project. De kunstenares was zeer vereerd en ontwierp een prachtige nieuwe raampartij volgens het thema 'Het licht van de Vrijheid'. Het project moet klaar zijn voor 8 oktober  2023, 450 jaar na de ontzetting van Alkmaar in 1573.

Pieter Blaauboer, directeur van de Grote Kerk Alkmaar opende de avond. Hij vertelde dat de kerk een traditie heeft van artistieke vernieuwing en verfraaiing, en haalde daarbij diverse voorbeelden aan. Ook gaf hij uitleg over het selectieproces voor de kunstenaar. Een belangrijk criterium was dat de internationaal erkende artiest, voor een frisse blik, nooit eerder een vergelijkbaar project had gedaan. De stichting kwam uit bij Fiona Tan.

Tan is zeer vereerd dat zij het herontwerp mocht maken van het gigantische raam, dat vele duizenden mensen de komende eeuwen gaan bewonderen. "En ik vind de Grote Kerk van Alkmaar een van de mooiste kerken die ik ken."

Dat zegt wel wat, want Tan ging voor inspiratie langs vele Franse kathedralen. De meeste inspiratie haalde ze uit de Sainte Chapelle in Parijs. En ze dacht terug aan de caleidoscoop die ze ooit kreeg van haar oom, toen ze in Australië opgroeide. In de Tweede Wereldoorlog vocht hij in Frankrijk om het land te bevrijden van de Duitse bezetters. Hij had glasscherven van een gebombardeerde kathedraal meegenomen en daarvan een caleidoscoop gemaakt voor haar.

Na Tan's introductie onthulde ze haar computerontwerp, met hulp van glas-in-loodzetters gemaakt. Het ontwerp bestaat uit 214 unieke vierkante panelen en nog een aantal vlakken boven in de boog. Als je van beneden naar boven kijkt (of andersom) zie je telkens kleine veranderingen als bij een draaiende caleidoscoop. Aan burgemeester Anja Schouten was de eer om twee panelen te onthullen.

Alleen de productie duurt al een jaar voor 20 glas-in-loodzetters, vertelde Patrick van Mil (directeur Stedelijk Museum). En het werk gaat rond 1 miljoen euro kosten. "Voor 60 procent zullen we proberen fondsen te werven. De andere 40 procent is aan Alkmaarders. Dat moet ons toch gaan lukken met elkaar!"

Nog diezelfde avond konden aanwezigen een ruitje van het bestaande raamwerk kopen. Een ander initiatief is een steigertrap langs het raam naar boven. Mensen die een glasplaatje willen kopen kunnen er een sticker op plakken. Later krijgen ze het glas met een waxinelichtje erachter op een vlakke standaard. En ook delen van het nieuwe raam zijn 'te koop'. Mensen en bedrijven kunnen een stukje van 8x8cm sponsoren of een paneel à 2.500 euro (of wie wil meer). Een aantal is al gedoneerd. Vanzelfsprekend komt er ook merchandising.

En dan is er nog 'Geheime Zolders', een rondleiding hoog in de kerk voor kleine groepjes. Zo'n 120 vrijwilligers zijn bij het project betrokken, waaronder 50 tot 60 die opgeleid zijn tot gids. Geheime Zolders is vandaag gestart en duurt tot en met 31 december. (foto's: Nina van Vliet & Robin Korving)